«Τοὺς ἐπὶ τὸ ψάλλειν ἐν ταῖς ἐκκλησίαις παραγινομένους βουλόμεθα, μήτε βοαῖς ἀτάκτοις κεχρῆσθαι καὶ τὴν φύσιν πρὸς κραυγὴν ἐκβιάζεσθαι, μήτε τι ἐπιλέγειν τῶν μὴ τῇ ἐκκλησίᾳ ἀρμοδίων τε καὶ οἰκείων· ἀλλὰ μετὰ πολλῆς προσοχῆς καὶ κατανύξεως τὰς ψαλμῳδίας προσάγειν τῷ τῶν κρυπτῶν ἐφόρῳ Θεῷ. Εὐλαβεῖς γὰρ ἔσεσθαι τοὺς υἱοὺς Ἰσραὴλ τὸ ἱερὸν ἐδίδαξε λόγιον» (Κανών ΟΕ' τῆς ΣΤ' Οἰκουμενικῆς Συνόδου)

Τρίτη 16 Οκτωβρίου 2012

ΜΑΘΗΤΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΜΟΥΣΙΚΗ


Για την εκμάθηση της εκκλησιαστικής βυζαντινής μουσικής, υπάρχουν δύο κύριοι δρόμοι που μπορεί να ακολουθήσει κανείς, ανάλογα, με την κεντρική του επιθυμία. Αν επιθυμία του είναι η επαγγελματική αποκατάσταση ή η όποια φιλοδοξία, χωρίς να ενδιαφέρεται απαραίτητα για την Παράδοση, τότε μπορεί να πάει σε ένα οποιοδήποτε αναγνωρισμένο Ωδείο να μαθητεύσει, να αποκτήσει το Πτυχίο και το Δίπλωμά του, και να βρει εργασία σε ένα ναό και παράλληλα αν επιθυμεί να εργαστεί στη δημόσια ή ιδιωτική εκπαίδευση. Αν η βασική επιθυμία του είναι να μάθει να ψάλει με βάση την Παράδοση, τότε πρέπει να ακολουθήσει έναν δύσβατο και πολύ πιο δύσκολο δρόμο.
Η δυσκολία σε αυτήν την περίπτωση έγκειται στην υπερπροσπάθεια που πρέπει να κάνει ο μαθητής της εκκλησιαστικής μουσικής σήμερα, μια υπερπροσπάθεια που αφορά την εκκαθάριση και αυστηρή επιλογή των ακουσμάτων του, αλλά και εν γένει την προσεκτική επιλογή όλων των οπτικοακουστικών μέσων διδασκαλίας, που θα χρησιμοποιήσει. Αρωγός  και συμπαραστάτης σε μια τέτοια προσπάθεια πρέπει να είναι ο δάσκαλος, στου οποίου την επιλογή πρέπει αρχικά να επικεντρωθεί ο μαθητής.
Τροχοπέδη στην παραδοσιακή εκμάθηση της εκκλησιαστικής μουσικής αποτελούν σήμερα και δύο βασικοί παράγοντες: ο πρώτος είναι το πλήθος των πληροφοριών και ο καταιγισμός των ακουσμάτων, που έχουν επιτευχθεί αμφότερα με τη βοήθεια της τεχνολογίας και το δεύτερο η διαστρέβλωση της Παράδοσης - διαστρέβλωση που επιτελείται στο όνομα της Παράδοσης -, από σχολές και δασκάλους. Άλλοι παράγοντες είναι η προσωπολατρία και οι κοινωνικές σχέσεις. Με την πρώτη, κάποιος δάσκαλος θεωρείται αυθεντία και εντάσσονται στην Παράδοση και προσωπικά του στοιχεία, που δεν έχουν σχέση με αυτήν, ενώ με τις δεύτερες, οι οποίες συνδέονται άμεσα και με οικονομικά οφέλη, δεν υπάρχει αντίδραση ακόμη και σε περίπτωση ολοφάνερης διαστροφής της Παράδοσης, αφενός λόγω «καλής συμπεριφοράς» δήθεν, αφετέρου, για να υπάρχει η ελευθερία να δρα κανείς, όπως θέλει χωρίς να απολογείται.
Αντίδοτο όμως στα αρνητικά αυτά στοιχεία αποτελούν τα παρακάτω βήματα για αυτόν που θα επιλέξει συνειδητά να μαθητεύσει στο διδασκαλείο της Παράδοσης: 1. Έρευνα περί του τι είναι Παράδοση και ποιοι οι φορείς της, 2. Εύρεση δασκάλου, ο οποίος πρέπει να είναι μύστης της Παράδοσης και καθοδηγητής, 3. Αυστηρά επιλεγμένα ακούσματα, 4. Καμία ενασχόληση με άλλη μουσική και κυρίως την ευρωπαϊκή. Για όλα τα παραπάνω θα αναφερθούμε αναλυτικά σε σχετικά θέματα.

2 σχόλια:

  1. Καμία ενασχόληση με άλλη μουσική; ούτε με την ανατολίτικη ;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Με την ανατολίτικη, αν εννοούμε την λεγόμενη αραβοπέρσικη ή "τούρκικη" (όπως την ονομάζουν όσοι δεν έχουν σχέση) ναι, διότι συμπεριλαμβάνεται στην βυζαντινή, αφού είναι γέννημά της και σάρκα από τη σάρκα της.

      Διαγραφή